10 d’abriu, 2014
Cho fi ma fi ?
En Liban, ausiratz sovent aquesta question que vòu díser « Qué i a, qué i a pas ? » e que permet de demanar çò de nau, o tot simplament de saber se tot va plan. La costuma es d’i respóner damb un « ma fi chi », i a pas ren. Mès, en l’ausir, m’arriba a còps d’i voler respóner literalament : alavètz, en Liban, cho fi ma fi ?
En Liban, i a la mar, mès i a pas més de peixes dedins.
En Liban, i a la montanha, mès i pas de nèu engüan.
En Liban, i a tres religions e quatorze confessions mès i a pas de maridatge a la lei.
En Liban, i a 6 còps més de hemnas que d’òmes, mès i pas le drèit per las Libanesas de transméter la nacionalitat.
En Liban, i a un nau govèrn, mès i a pas agut d’eleccions.
En Liban, i a quan mèma la democracia, mès, en Orient Mejan, i a pas qu’Israël qu’a le drèit d’èster taxat de democratic.
En Liban, i a l’independéncia, mès l’orde de París, de Damasc, de Teeran, e de Washington compta més que le deu President.
En Liban, i a pas d’electricitat publica les tres quarts deu jorn, mès i a de grops-electrogènas que te còstan 100 dollars le mes.
I a de grops-electrogènas que te còstan 100 dollars le mes, mès les panèus publicitaris son sempre esclairats.
I a las facturas de telefòn més caras deu mond, més i a pas un Libanés ua minuta sense son I-phone dins la man.
I a de veituras americanas que ròtlan a 200 quilomètras per ora, mès i a pas de còdi de la rota.
I a d’encombraments a cada ora deu jorn o de la nèit, mès i a pas degun que marcha entà anar querre le pan.
I a de regions on la protitucion es legala, mès i a pas le drèit de se potonejar dins la rua.
I a les melhors espitaus de la region, mès i a quasi pas de seguritat sociala.
I a 1 000 000 de refugiats palestinians, mès i a pas le drèit per eths de s’installar.
I a 1 000 000 de refugiats sirians o més, mès i a pas de trabalh per eths.
I a 4 000 000 de Libaneses, mès i a pas d’ajuda internacionala per acuelhir 50 per cent més de poblacion en refugiats.
I a pas més la guèrra civila, mès i a tots les ancians caps de milícias au poder.
I a la patz, mès i a explosions e fusilhadas a Tripòl, a Beïrot com a la frontièra siriana e israeliana.
I a le sorèlh, mès i a quasi pas de ploja dempèi la prima passada.
En Liban, i a mantuns problèmas, mès i a pas un tipe qu’es vengut aicí sense s’enamorar com un pèc de la montanha dins la mar, deus rísers de las gents, de la musica de l’od, deus mezzes a l’arak, deus cafès sus las terrassas deus ostaus, de la holia de cadun que permèt de doblidar un pòc que doman serà benlèu complicat…
Alavètz cho fi ma fi ? ma fi chi !
Aicí le país de l’amor de lonh, adixatz e yalla bye !
Cronica deu Cedre suu jornalet.com
Primaël 